Propyleengycol (PG) wordt heel vaak in cosmetische producten gebruikt
Propyleenglycol is een zeer werkzaam ingrediënt dat in lichte mate de huidvochtigheid verhoogt en andere werkstoffen helpt de huid binnen te dringen.
Helaas zijn er heel wat cosmetica-websites die oproepen om dit ingrediënt te vermijden waarbij er allerlei argumenten ter tafel komen om de huidprofessional en de cliënt bang te maken. Men kopieert daarbij ongecontroleerd de informatie van de ander. Helaas is het niet zo dat alle informatie op internet even betrouwbaar is.
Want klopt deze informatie wel? Moeten we ons zorgen maken als cosmetische producten dit ingrediënt bevat? Wie kunnen we nou nog geloven? Daarom gingen we op onderzoek uit en vroegen uiteraard ook aan mevrouw Farrell wat haar visie hierin is. Ook zij gaf aan dat internet enerzijds informatief is en anderzijds een vergaarpoel van onzin en waar velen maar klakkeloos kopieëren.
Ze gaf aan dat propyleenglycol een op suiker gelijkende grondstof is met een grote veelzijdigheid. En het nogal uitmaakt welke variant je kiest; dus of de technische, de levensmiddelen of die medisch variant toepgepast wordt!
Propyleenglycol zorgt er tevens voor dat we bepaalde kwetsbare plantaardige ingrediënten niet hoeven te conserveren. Conserveermiddelen dienen we zoveel mogelijk te vermijden, want we weten dat het juist deze ingrediënten zijn die bij veelvuldige toepassing voor huidproblemen zorgen.
We toetsten propyleenglycol aan drie belangrijke criteria:
- Toxiciteit (giftigheidspotentieel)
- Cancerogeniteit (kankerpotentieel)
- Allergeniciteit (allergiepotentieel)
1. Toxiciteit (giftigheidspotentieel)
Paula Begoun, die een cosmetica-website onderhoud met informatie over cosmetische ingrediënten, maakte ooit de volgende melding:
“They point out that the Material Safety Data Sheet (MSDS) on propylene glycol warns users to avoid skin contact because systemically (in the body) it can cause liver abnormalities and kidney damage. As ominous as this sounds, it is so far from the reality of cosmetic formulations that almost none of it holds any water or poses real concern. It is important to realize that the MSDS sheets are talking about 100% concentrations of a substance. Even water and salt have frightening comments regarding their safety according to their MSDSs.
In cosmetics, propylene glycol is used only in the smallest amounts to keep products from melting in high heat or freezing when it is cold. It also helps active ingredients penetrate the skin. In the minimum amounts used in cosmetics, it is not a concern in the least. Women are not suffering from liver problems because of propylene glycol in cosmetics.”
Bron: http://www.cosmeticscop.com/
Producenten van ingrediënten zijn verplicht om van elke stof die op de markt komt een Material Safety Data Sheet (MSDS) op te stellen. De Nederlandse benaming: “veiligheidsinformatieblad”.
Het gaat daarbij telkens om de 100% pure stof, onverdund. Op dit MSDS moeten alle mogelijke schadelijke bijwerkingen worden vermeld, ook al komen ze zeer zelden voor. Dit wordt ook massaal gedaan, al was het maar om dure processen te vermijden, net zoals op de bijsluiters van medicijnen.
Nu staat er op de MSDS van polypropyleenglycol, net zoals bij zeer veel andere stoffen, dat ze toxisch kunnen zijn indien ze onverdund worden opgedronken. Daarbij kan dan schade ontstaan aan de lever en het centraal zenuwstelsel. De eigenlijke boodschap is dus: drink deze stoffen nooit onverdund. Iets anders staat er niet.
Een vergelijking met de MSDS van alcohol maakt duidelijk hoe we dit moeten begrijpen. Daarin staat immers net hetzelfde als bij propyleenglycol en butyleenglycol: een grote hoeveelheid 100% zuivere alcohol drinken kan dodelijk zijn, of de lever en het zenuwstelsel aantasten. Dit plaats alles toch in een juist daglicht?
Bekijk de dingen in het juiste perspectief
We weten allemaal dat we niet door een glas wijn of bier vergiftigd zullen raken. Dat alcohol pas giftig wordt bij zeer grote dosissen én als we het innemen. Hierbij komen we meteen tot de crux, namelijk dat het al dan niet giftig zijn van iets vooral te maken heeft met de dosis, ofwel met de hoeveelheid.
Een van de eerste dingen die ik leerde in mijn opleiding, om de dingen in het juiste perspectief te zetten was; een snufje zout op de aardappelen totaal geen probleem, maar probeer niet een grote eetlepel zout weg te werken!
Lichaamseigen
Belangrijk om te weten is ook dat butyleenglycol een stof is die in het lichaam voorkomt. Het menselijke lichaam heeft verschillende enzymen om ermee aan de slag te gaan en om het om te zetten in onder meer gamma-Hydroxybutyric acid (GHB). En dat is ook weer een lichaamseigen ingrediënt. Dus geen reden tot bezorgdheid.
Enkel serieuze overdosissen in het bloed kunnen schadelijk worden. Maar dat geldt eigenlijk voor alle stoffen. In cosmetica wordt als huideigen verzorgende stof bijvoorbeeld ook cholesterol gebruikt. Dat zit ook in het bloed, en het hoort er ook te zitten (‘goede cholesterol’) maar een teveel wordt dan weer schadelijk.
Zo is alles een kwestie van dosis.
- Juiste dosis = gezond
- Overdosis = schadelijk
Komt nog bij dat butylene glycol en GHB in dit geval niet of nauwelijks in het bloed komen omdat het niet oraal wordt ingenomen.
1. Giftigheid
Een overdosis door cosmetica is dus uitgesloten. Die wordt eigenlijk enkel vastgesteld bij alcoholici, omdat ook alcohol door dezelfde enzymen moet worden afgebroken. En bij overdaad zijn er niet genoeg enzymen meer om ook nog eens butyleenglycol om te zetten, waardoor er een probleem kan ontstaan met de stofwisseling. Maar zoals gezegd: dan spreken we over randgevallen.
Bij mensen met een tekort aan de genoemde enzymen zou het bij orale inname wel tot reacties kunnen leiden (geen allergie, wel intoleranties). Het komt inderdaad voor, en het wordt in de vakliteratuur ook beschreven, maar het is wel zéér zeldzaam. En zoals je al kan vermoeden; is dat dan meestal bij mensen die ook al geen alcohol verdragen.
Aangezien proypyleenglycol en butyleenglycol al helemaal niet bedoeld zijn om op te drinken. En in cosmetische producten worden gebruikt in concentraties die zeer klein zijn. Is er op het vlak van giftigheid helemaal geen reden tot bezorgdheid.
2. Cancerogeniteit (kankerpotentieel)
Roep “kanker!”, en je zaait paniek. Maar er is in dit geval totaal geen grond voor. Ook hier kunnen we Paula Begoun volgen als ze schijft:
“The U.S. Department of Health and Human Services, within the Public Health Services Agency for Toxic Substances and Disease Registry, “studies have not shown these chemicals [propylene or the other glycols as used in cosmetics] to be carcinogens” (Source: www.atsdr.cdc.gov).”
3. Allergeniciteit (allergiepotentieel)
Alle stoffen, zowel natuurlijke als synthetische, en dus ook alle cosmetische ingrediënten, hebben een verschillend allergiepotentieel. Dat is hun vermogen (potentie) om een contactallergie te veroorzaken. Enkel huideigen stoffen, dus stoffen die van nature al in de menselijke huid voorkomen, hebben een allergiepotentieel dat gelijk is aan 0. Dit betekent dat zij niet door het immuunsysteem worden aangevallen en dus ook geen allergie kunnen veroorzaken.
Veel cosmetica-ingrediënten hebben een laag of zeer laag allergiepotentieel, wat betekent dat een allergie erop weliswaar niet 100% uit te sluiten valt, maar dat het toch zelden voorkomt. En je er zorgen over maken is dan ook niet echt nodig.
Welke wel belangrijk zijn om in acht te nemen zijn de stoffen die een hoog allergiepotentieel hebben. Dat betekent dat ze relatief vaak tot een contactallergie leiden. En een contactallergie leidt ook nog eens tot vroegtijdige huidveroudering, en blijft voor dat bepaalde contactallergeen bovendien levenslang bestaan.
Deze stoffen vermijden is dan ook een wijze beslissing, aangezien niemand op voorhand kan weten of de allergie zal ontstaan.
Wat is het allergiepotentieel
Propyleenglycol heeft een lage toxiciteit.
Het allergiepotentieel van propyleenglycol en van butyleenglycol is 0. Want zoals al vermeld, komt het al van nature in het lichaam voor en is dus een huideigen stof, en kan om die reden geen contactallergie veroorzaken.