Hormonale disbalans betekent dat de hormoonhuishouding is verstoord en dat kan invloed hebben op iemands gezondheid. Want hormonen zijn verantwoordelijk voor heel veel processen in ons lichaam. Denk hierbij aan:
- Vruchtbaarheid
- Eetlust
- Stofwisseling
- Emoties
- Gedrag
- Lichaamstemperatuur
- Energielevel
- Seksuele prikkels
En de werking van het afweersysteem en nog veel meer.
Hormonale disbalans, wat is dat?
Een verstoorde hormoonhuishouding ontstaat doordat er van bepaalde hormonen te veel of te weinig wordt aangemaakt. Dat kan vervolgens leiden tot verschillende fysieke en mentale klachten.
Hormonen zijn signaalstofjes ofwel neurotransmitters die allerlei lichaamsprocessen en -functies regelen. Zo hebben hormonen onder meer invloed op je stofwisseling en eetlust, hartslag, slaapcyclus, stemming en stressniveau, lichaamstemperatuur, celgroei, voortplanting en dus ook op de huid.
Doorgaans is het lichaam prima in staat om de hormoonhuishouding in balans te houden. Echter, soms raakt het hormonale evenwicht verstoord. Men zit dan niet lekker in z’n vel en ervaart vaak ook gezondheidsklachten.
Oorzaken van een hormonale onbalans
Er zijn diverse factoren die zorgen voor hormonale disbalans bij zowel vrouwen als mannen. Onder andere door je leeftijd kunnen hormonen uit balans raken, zoals tijdens de pubertijd en de menopauze.
Maar ook voedselallergieën en spijsverteringsproblemen kunnen hormoonverstoringen in de hand werken evenals blootstelling aan toxinen en schadelijke chemicaliën als pesticiden.
Verder zijn er diverse ziekten die onze hormonen in de war sturen.
Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Diabetes
- Schildklieraandoeningen
- Syndroom van Cushing (Cortisol)
- Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
- Plus eierstok- en prostaatkanker
Tot slot vormen ook een ongezonde leefstijl met te vet, suikerrijk en overmatig eten, (chronische) stress en gebrek aan slaap evenals te weinig bewegen belangrijke risicofactoren voor een hormonale onbalans.
Kortom, er is een veelheid aan factoren die de hormoonhuishouding op z’n kop kan gooien. Het gevolg daarvan is dat men dus ook met een breed scala aan klachten te maken kan krijgen.
Symptomen van hormonale schommelingen
De klachten die men kan ervaren bij een hormonale disbalans zijn zeer gevarieerd.
Een aantal veelgehoorde mentale en emotionele symptomen zijn onder meer
- Continu vermoeid zijn
- Geen zin hebben in eten of juist continu trekken hebben
- Plotselinge stemmingswisselingen ervaren
- Zich angstig en zelfs depressief voelen
- Kampen met concentratieproblemen
Daarnaast kan verstoring van de hormoonbalans ook allerlei fysieke klachten met zich meebrengen.
Voorbeelden daarvan zijn
- Gewichtstoename of soms –afname
- Verminderd libido
- Acne
- Haaruitval
- Hoofdpijn
- Stijve spieren
Vervolgens kunnen bijvoorbeeld vrouwen in de overgang naast emotionele klachten ook last hebben van zware, pijnlijke en/of onregelmatige menstruaties. Opvliegers plus nachtelijk zweten. Of kampen met vaginale droogheid en een droge huid. De huid kan weer dezelfde symptomen krijgen als destijds tijdens de puberteit.
Vermoed je dat er sprake is van een hormonale disbalans? Dan is het belangrijk de achterliggende oorzaak te vinden. Zeker wanneer de klachten enige tijd aanhouden. Adviseer daarom een afspraak te maken bij de huisarts voor nader onderzoek. Er kan een medische reden zijn voor je symptomen.
Hormonen in balans tips
Hormonale disbalans voorkomen? Daar kan men zelf het nodige aan doen.
Onder andere door een gezonde eet- en leefstijl aan te leren.
- Zet gezonde, onbewerkte en verse producten op tafel. Eet veel verse groenten en fruit. Mijd vooral geraffineerde koolhydraten en suikerrijke voeding, dit kom je vooral tegen in voorbewerkte voeding.
Beperk de inname van bewerkt rood vlees en eet vaker vette vis. We hoeven echt niet dagelijks vlees te eten. - Drink dagelijks voldoende water om het lichaam en dus ook de huid gehydrateerd te houden en te helpen afvalstoffen af te voeren.
Beperk de cafeïne-inname en laat alcohol en suikerhoudende dranken zoveel mogelijk links liggen. - Beweeg elke dag voldoende door minder te zitten, meer te lopen en te fietsen. Neem daarnaast de tijd om te sporten. Dat vermindert stress en helpt ‘feelgood’ hormonen aanmaken.
- Maak geregeld tijd vrij om te ontspannen. Onder meer door leuke activiteiten te ondernemen die energie geven. Ook ontspanningsoefeningen en mediteren zijn prima manieren om geestelijk en lichamelijk tot rust te komen.
- Zorg ook voor voldoende slaap. Want te weinig en slecht slapen wordt gelinkt aan een hormonale disbalans.
- Pak ongezonde leefgewoontes aan. Zoals; continu op je smartphone kijken, te laat gaan slapen, roken, onregelmatig eten, dagelijks alcohol drinken.