Huidfuncties

De huid is een directe afspiegeling van onze gezondheid
Ik krijg veel vragen over de huid en huidfuncties en welke rol deze spelen in de diverse processen om zo tot een goede keuze te te komen voor behandelingen en het op de juiste manier van verzorgen van de huid.
Zodat er geen huidirritatie ontstaat en de huid fraai veroudert.
Want inderdaad daarvoor is het belangrijk om naar de diverse huidfuncties te kijken.
Zodat duidelijker wordt waaraan een goede huidverzorging moet voldoen en waarom bepaalde zaken daarin belangrijk zijn.
Het belangrijkste hierin is de huidreiniging
Een goede milde huidreiniging is het belangrijkste onderdeel van huidverzorging.
Want een vieze verontreinigde huid kan absoluut niet goed haar werk doen.
Daarnaast is onze huid elastisch en de mate waarin bepaalt of er sprake is van huidverslapping.
Dit is iets wat een rol speelt bij het ouder worden van onze huid.
Maar misschien wel het allerbelangste is dat de huid in staat zichzelf te repareren, we noemen dit het zelfherstellend vermogen.
- Een goede huidverzorging zorgt ervoor dat de huid in een optimale conditie blijft, zodat zij mooi veroudert.
- En een goede huidverzorging is er een die perfect afgestemd is op uw huidtype en huidconditie.
Onze huid is een orgaanstelsel met diverse functies
- Beschermend
- Regulerend
- Communicatie
De huid is van alle organen het grootste orgaan
- Het is een complex en levend orgaan.
In alle huidlagen vinden diverse processen plaats en allemaal moeten ze bijdragen aan een goed functionerende huid. - De huid is de eerste verdedigingslinie tegen schadelijke invloeden uit de omgeving.
Negatieve invloeden zijn;
– Micro-organismen; bacteriën, virussen en schimmels
– Vuil
– UV-straling
– Uitdroging
– Druk
– Stoten
– Schaven
– Temperatuur; warmte en koude
– Verwondingen - Maar de huid reguleert ook temperatuur en de afscheiding van afvalstoffen.
En voedt door de productie van Vitamine D onder invloed van zonlicht. - En ten slotte heeft de huid ook een belangrijke communicatie functie.
Het gaat hier om zintuiglijke waarnemingen door middel van tasten en voelen.
Het vertelt ons of iets warm of koud is.
Maar regelt ook de communicatie met onze omgeving.
Onze huid geeft namelijk ook belangrijke informatie met betrekking tot onze emotionele staat.
Bijvoorbeeld het rood worden van schaamte, bleek zien van schrik en klamme handen hebben van angst.
Maar onze huid zegt ook iets over onze leeftijd én niet te vergeten over onze gezondheid.
Ze bevat twee (3) aparte lagen
- Opperhuid (epidermis)
- Lederhuid (dermis)
- Hypodermis (formeel is dit geen huidonderdeel)
1. Epidermis (opperhuid)
De opperhuid bestaat uit hoorncellen en bevindt zich aan de buitenzijde van het lichaam.
Deze huidlaag vernieuwt zich constant en schilfert af.
Toch zijn deze dode huidcellen nog steeds heel belangrijk.
Zij zorgt ervoor dat de huid moeilijk doordringbaar is voor stoffen en bacteriën van buitenaf (bescherming).
Ook beschermt zij tegen uitdroging.
Basaalcellaag (stratum basale)
De basaalcellaag is de diepste huidlaag uit de epidermis en zit vast aan de dermis.
Deze laag kunnen we zien als de kraamkamer van onze huidcellen (vernieuwing van de huid).
De basaalcellaag bestaat vaak maar uit 1 enkele rij cellen.
Deze cellen vernieuwen zich continu.
10 tot 25% van de cellen uit de basaalcellaag zijn melanotocyten, deze hebben met huidkleuring (pigmentatie) te maken.
Deze cellen pakken we aan als we pigmentatie problemen willen aanpakken.
Het ingenieuze systeem van de huid stemt haar productie van de melanocyten af op de hoeveelheid UV-licht wat hier terecht komt.
Want afhankelijk van deze hoeveelheid licht produceert zij meer of minder melanocyten.
Met als doel bescherming van ons kostbare DNA tegen de schadelijke invloeden van UV-licht.
2. Dermis (lederhuid)
Dit is de huidlaag die direct onder de epidermis ligt.
Deze laag neemt het grootste deel van de huid in beslag.
Het is een stugge, leerachtige laag, die uit vezelig bindweefsel bestaat.
De onderste lagen van de dermis zijn rijk aan vooral collageen vezels.
Zij zorgen voor de stevigheid van de huid
Alleen deze huidlaag bevat bloedvaten.
Waardoor de huid wordt voorzien van voeding en zuurstof.
Belangrijke voedingsstoffen voor de huid bereiken de dermis door middel van diffusie.
(3) Hypodermis (onderhuidsbindweefsel)
In de hypodermis ligt vet opgeslagen (onderhuids bindweefsel). Het ligt net onder de dermis.
Formeel maakt het geen deel uit van de huid, maar het geeft ons wél bescherming.
De hypodermis verankert ook de huid aan de onderliggende structuren (vaak spieren).
Zij fungeert als een soort stootkussen en isoleert zeer goed. Zorgt voor warmte.
Het is de hypodermis die verdikt wanneer iemand dikker (lees vetter) wordt.
Bij vrouwen wordt het extra vet met name in dijen en borsten opgeslagen.
Bij mannen wordt het vet met name in de buik opgeslagen.
Wat zijn de huidfuncties per huidlaag
- De opperhuid (Latijn: epidermis) ⇒ beschermt u tegen indringers (bacteriën en virussen) en verdamping van kostbaar vocht uit uw huid
- Lederhuid (Latijn: dermis) ⇒ door het bloedvatenstelsel in deze huidlaag wordt uw huid voorzien van voeding en zuurstof
- Onderhuid (Latijn: hypodermis) ⇒ in deze huidlaag is de opslag van vet, wat zorgt voor isolatie (warmte) en bescherming.
De huidfuncties van de epidermis
De epidermis is de buitenste laag van de huid en bestaat voor het grootste deel uit hoorncellen (keratinocyten).
Deze worden voortdurend vernieuwd vanuit de onderste laag (basaalcellaag) van de epidermis.
Als ze de oppervlakte hebben bereikt, sterven ze af en vormen ze het buitenste laagje van de epidermis, de hoornlaag (zie het bovenste witte laagje op de afbeelding).
Vervolgens schilferen deze af en maken zo plaats voor nieuwe huidcellen.
Onderin de epidermis liggen immuuncellen, deze zijn onderdeel van ons afweersysteem.
En pigmentcellen, oftewel melanocyten die de huidkleurstof melanine maken.
Pigmentcellen beschermen ons tegen het indringen van de schadelijke UV-straling en proberen ons zoveel mogelijk te beschermen tegen DNA-schade. Want dat zorgt niet alleen voor vroegtijdige veroudering, maar vergroot ook de kans op huidkanker.
De epidermis is de huidlaag waar huidverzorging zijn werk doet.
Waarvoor dienen de cellen van de epidermis
De epidermis bestaat uit de volgende cellen
- Keratinocyten
- Melanocyten
- En de cellen van Merkel en Langerhans
1. Wat doen de keratinocyten
De meeste opperhuidcellen zijn keratinocyten met als belangrijkste functie het produceren van keratine.
Keratine is een vezelig eiwit wat de epidermis haar beschermende eigenschappen geeft.
Samen met het sebum (vet) vormt het de huidbarrière. Deze ‘barrière’ is uw beschermlaag tegen de buitenwereld.
Keratine is ook de stof waaruit die kleine gerstekorrels op de huid uit bestaan. We zien ze vaak voor rond het ooggebied.
De keratinocyten zijn door desmosomen sterk aan elkaar verankerd.
Deze desmosomen spelen een grote rol bij de huidveroudering.
Bij elke celdeling rafelen hun uiteinde iets verder af.
En als dit proces langer gaande is gaan we langzaamaan steeds meer rimpels zien.
Tja de nieuwe huidcel is dan niet meer die hele mooie jonge huidcel.
De keratinocyten ontstaan uit de diepste laag van de epidermis (de basaalcellaag).
Celmigratie; de levensweg van de huidcellen
Huidcellen worden vanuit de onderste huidlaag steeds verder omhoog geduwd tot zij uiteindelijk verhoornen.
Hun vorm is dan schubachtig en zij zijn dan volledig verhoornd.
Het zijn dan (dode) huidschilfers.
Tegen de tijd dat deze cellen de buitenkant van uw huid bereiken, zijn het dus dode huidschilfers.
Die men dan vaak met scrubben wil verwijderen. Want we denken hiermee de huidvernieuwing te stimuleren.
We verliezen elke dag miljoenen van deze cellen.
Maar afhankelijk van onze leeftijd, wordt er gelukkig weer elke 25 tot 45 dagen een nieuwe epidermis gevormd.
In delen van ons lichaam waar veel wrijving is, is de productie van keratinocyten en keratine verhoogd. Hier ontstaat dan eelt.
2. Melanocyten voor de bescherming tegen de zon
De melanocyten maken het pigment melanine.
Deze cellen komen voor in de diepste laag van de epidermis.
Het geproduceerde melanine wordt opgeslagen in melanosomen.
De melanosomen bewegen richting de bovenkant van de keratinocyten.
En zo beschermen ze als een soort parapluutje de celkernen tegen de schadelijke invloed van UV-straling.
Dit proces heet de melanogenese.
De Langerhanscellen worden gevormd in het beenmerg en migreren ook naar de epidermis.
Deze cellen worden ook wel epidermale dendritische cellen genoemd en zijn de fagocyten van de huid.
Zij ruimen rommel op.
Deze cellen activeren ook het immuunsysteem.
Soms komen er Merkelcellen voor in de overgang tussen de epidermis en dermis.
Deze cellen zien eruit als een opgerolde egel en zijn verbonden aan zenuwuiteinden en fungeren als tastreceptoren.
De huidfuncties van de dermis
De dermis ligt onder de epidermis en is hiermee de tweede huidregio.
Het bestaat uit sterk en flexibel bindweefsel dat beschermt.
De dermis bestaat uit fibroblasten, macrofagen, mestcellen en witte bloedcellen.
Deze halfvloeibare matrix zit vol met huidvezels, zoals het collageen en elastine. Wat gevormd is door de fibroblasten.
De dermis omgeeft ons hele lichaam als een soort schaatspak.
De kenmerken van de dermis
Deze zit vol met zenuwvezels, bloedvaten en lymfevaten.
De dermis bestaat uit twee lagen
- de oppervlakkige en dunne Papillaire laag
- en de Reticulaire laag
In de papillaire laag zitten de collagene en elastische vezels waar ze een losmazig web vormen, wat rijkelijk is voorzien van bloedvaten.
Deze huidvezels hebben een hele belangrijke functie voor de stevigheid van de huid.
En voor het jong blijven van de huid.
Zij spelen dus een rol bij anti-ageing behandelingen.
De papillaire laag heeft uitstulpingen die de epidermis helpen verankeren aan de dermis en dit zorgt voor extra stevigheid van de huid.
Deze uitstulpingen (dermale papillae) bevatten capillaire lussen, vrije zenuwuiteinden (pijnreceptoren) en tastreceptoren (Lichaampjes van Meissner).
Dit onderdeel heeft dus alles te maken met onze tastzin.
De eerder genoemde communicatiefunctie van de huid.
De epidermis bestaat voor 80% uit de dieper gelegen Reticulaire laag.
Deze laag bestaat uit vezelig, onregelmatig bindweefsel.
Het netwerk van bloedvaten wat de cellen in deze laag van voedingsstoffen voorziet, wordt de cutane plexus genoemd.
De cutane plexus ligt precies tussen de reticulaire laag en de hypodermis in.
De extracellulaire matrix van deze huidlaag bestaat uit dikke, met elkaar verweven collageenvezels die in verschillende richtingen lopen.
Gescheiden regio’s tussen de bundels worden huidlijnen genoemd.
Deze van buitenaf onzichtbare lijnen, lopen op het hoofd en extremiteiten longitudinaal (in de lengte richting).
Op de romp en nek lopen deze lijnen circulair.
Deze lijnen zijn belangrijk binnen de chirurgie.
Wanneer er parallel aan deze lijnen een incisie wordt gemaakt, trekt de wond minder open.
Wat is de functie van collageen- en elastinevezels
De collageenvezels in de dermis zorgen voor stevigheid en geven haar tevens enige weerstand tegen prik- en snijwonden.
Ook binden de collageenvezels water en zorgen ervoor dat de huid gehydrateerd blijft.
De elastinevezels zorgen ervoor dat de huid elastisch blijft.
Daardoor krijgen we rimpels
Met het klimmen der jaren neemt niet alleen de hoeveelheid collageenvezels af, maar ook de kwaliteit ervan wordt minder.
Dit is de reden waarom we rimpels krijgen. Daarom is het belangrijk om het collageen in een goede conditie te houden, zo vertraagt men de veroudering van de huid.
Hier speelt de juiste voeding een rol en het gebruik van hoogwaardige huidverzorging; zoals onze collageenspray Skin Renew Spirit en het ondergaan van de juiste behandelingen.
Verstoring van de homeostase van de dermis (Striae)
Extreme rek van de huid, zoals tijdens een zwangerschap kan gebeuren, kan de dermis doen scheuren.
Hierdoor ontstaat dan een dermale scheuring die zichtbaar is als zilverkleurige, witte littekens.
Deze littekens noemen we striae.
Dit kunnen we behandelen met Tissue Regulator.
En wrijving of verbranding kan blaren veroorzaken.
Een blaar is eigenlijk het loslaten van de epidermis ten opzichte van de dermis.
In de holte die dan ontstaat hoopt weefselvocht zich op.
Waardoor ontstaat littekenvorming
Omdat onze dermis in tegenstelling tot onze epidermis niet continu vernieuwt, leidt een beschadiging aan de dermis altijd tot een litteken.
Huidfuncties van de hypodermis
De hypodermis bestaat uit bindweefsel en is een netwerk van; huidvezels, vetcellen en een gelachtige substantie die deze samenbindt (de extracellulaire matrix).
Dit bindweefsel vormt de scheidslijn tussen de huid en de spieren en pezen in ons lichaam en bepaalt mede onze lichaamsvorm.
De hypodermis isoleert ons lichaam, beschermt onze spieren en botten tegen stoten van buitenaf en vormt de opslagplaats van vet.
Wat als de huidfuncties verstoord zijn
Het belang van huidvet & de juiste zuurgraad van de huid
De hoorncellen (corneocyten) worden bij elkaar gehouden door huidvetten (epidermale lipiden).
Die worden uitgescheiden door de hoorncellen en zijn als het ware het cement tussen de hoorncellen en vormen samen de hoornlaag.
Voorbeelden hiervan zijn o.a. ceramiden, vetzuren en cholesterol.
Bij een tekort aan huidvetten in de hoornlaag zal het vocht in de huid gemakkelijk verdampen.
Zo kunnen dan die negatieve invloeden van buitenaf het lichaam sneller binnendringen en schade aanrichten.
Met als gevolg een droge, geïrriteerde en jeukerige huid.
Dezelfde huidproblemen ontstaan wanneer de normale zuurgraad van de hoornlaag verstoord raakt.
Dit komt omdat de pH-waarde van de hoornlaag een cruciale rol speelt bij het ontstaan en de structuur van huidvetten.
Daarnaast geldt net als voor huidvetten dat wanneer de zuurgraad van de huid verstoord raakt, de afweerfunctie van uw huid afneemt.
Zowel het huidvet als de zuurgraad zijn zeer gevoelig voor externe invloeden, zoals water en zeep.
Je snapt wel dat wanneer juist de huidreiniging cruciaal is, het ook heel belangrijk is dat u voor de juiste huidreiniging kiest! Deze is op zijn minst “terugvettend“.
De huidflora, het microbioom
De huid heeft een eigen ecosysteem wat voornamelijk uit micro-organismen (bacteriën, virussen en schimmels) bestaat. Het microbioom. Een gezonde huidflora is een voorwaarde voor een gezonde huid.
Binnen het huidmicrobioom wordt een onderscheidt gemaakt tussen de residente (blijvende) en de transiënte (tijdelijke) micro-organismen.
De residente micro-organismen (voornamelijk bestaande uit Propionibacterium acnes en Staphylococcus epidermidis) ontwikkelen zich in de microscopische huidplooien en in de lumina van de talgklieren en de haarfollikels. Van daaruit groeit deze naar de oppervlakte toe en vermengt zich met de transiënte micro-organismen die zich op de hoornlaag bevinden.
De residente micro-organismen vormen uiteindelijk een afweermechanisme tegen indringers.
De huidbacteriën beschermen het lichaam onder meer door bij te dragen aan de productie van talg en bacteriocines.
De transiënte micro-organismen kunnen doorgaans gemakkelijk worden verwijderd door het op de juiste manier reinigen van het huidoppervlak.
Antibiotica versus probiotica
Daar waar we vroeger dachten dat we met antibiotica de bacteriën op de huid moesten bestrijden.
Iets wat we doen bij acne en rosacea bijvoorbeeld, laten de nieuwste ontwikkelingen zien dat we betere resultaten bereiken met het ondersteunen van onze eigen microbioom.
Chris Farrell heeft daarom naar de laatste recente wetenschappelijke inzichten ons Clear Skin ontwikkeld.